هر فردی که به نحوی با موضوع طلا اعم از طراحی طلا، تولید طلا(کارگاه طلا)، توزیع عمده طلا(بنکداری)، توزیع خرد طلا و فروش طلا در ارتباط باشد، مفهوم اجرت ساخت طلا حتمآ به گوشش خورده است. اجرت ساخت طلا، هزینه ای که برای ایجاد یک قطعه طلا، جهت طراحی و ساخت آن قطعه، توسط طلاساز و طلافروش از مشتری دریافت می شود. عوامل متعددی بر میزان نوسان قیمت اجرت ساخت طلا دخیل هستند.
مدل های مختلف طلا و انواع مختلف طلا یکی از این عوامل محسوب می شوند. نوع سنگ قیمتی، تراشکاری و داشتن نگین روی یک قطعه طلا و جواهر بر روی اجرت ساخت اثر می گذارد . اجرت طلا هزینه ای است که فرد به دلیل زحماتی که برای ساخت و طراحی طلا کشیده است دریافت می کند و مبلغ آن به صورت دلخواه تعیین نمی شود. معادله و نحوه محاسبه اجرت ساخت طلا مطابق فاکتور هایی می باشد که از طرف صنف و اتحادیه طلا و جواهر اعلام می شود.
معمولا قیمت نهایی شامل قیمت طلای خالص، مالیات بر ارزش افزوده، سود اختصاصی واحد صنفی و اجرت ساخت طلا می باشد. بدیهی است روشهای مختلف محاسبه اجرت ساخت طلا(بصورت درصدی، ریالی و تلفیقی)، تقسیمبندی مصنوعات طلا از نظر اجرت ساخت)با اجرت، بدون اجرت و کم اجرت(، استاندارد محاسبات اجرت ساخت طلا و… از موضوعات دیگری هستند که در راستای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی همراهان عزیز گالری جلوه و مخاطبین ارجمند همیشگی در مقاله حاضر بدان پرداخته شده است.
قبل از خرید طلا، اجرت ساخت را بپرسید
در زمان خرید طلا یا جواهر بهترین کار این است که قبل از تصمیم گیری، با طلافروش صحبت کنید. از او بخواهید که مقدار اجرت ساخت طلا و طریقه محاسبه آن را به شما بگوید. دقت داشته باشید که بعد از انتخاب قطعه طلا، پرسیدن قیمت نهایی قطعه به تنهایی کافی نیست. دانستن نحوه محاسبه و رقم اجرت ساخت، واجب و لازم است. در این راستا سعی کردیم همراهان عزیز و ارجمند را با این محاسبات آشنا کنیم تا در زمان خرید به راحتی بتوانید مانند یک طلافروش یا جواهرفروش حرفه ای عمل کنید.
روشهای مختلف محاسبه اجرت ساخت طلا:
در حالت کلی سه روش برای محاسبه اجرت ساخت طلا از نظر اتحادیه طلا و جواهر مورد تایید است:
الف: اجرت ساخت طلا به صورت درصدی
در این روش معمولا درصدی را به عنوان اجرت ساخت طلا تعیین میکنند که پس از محاسبه قیمت وزنی طلا به آن اضافه میشود. عمده طلافروشان نیز از این روش استفاده میکنند. به عنوان مثال ممکن است طلافروشی درصد اجرت ساخت را ۱۵ درصد اعلام کند، که ۱۵ درصد کل مبلغ طلا را محاسبه میکند و به قیمت نهایی اضافه میکند . در این حالت افزایش و کاهش قیمت طلا در بازار روی میزان اجرت ساخت تاثیر مستقیم میگذارد و با کاهش قیمت طلا، اجرت کمتر و با افزایش قیمت طلا، اجرت ساخت آن نیز افزایش مییابد.
ب:اجرت ساخت به صورت تومان
گاهی اوقات طلاساز نرخ ثابتی بصورت ریال یا تومان برای اجرت ساخت اعلام میکند. بنابراین اجرت ساخت طلا در برخی محصولات به تومان حساب میشود که قیمت آن براساس نوع طلا، نوع کار انجام شده، تراشکاری، پیادهسازی طرح و بازه زمانی که طول می کشد متفاوت می باشد، با این حال این نرخ در بازه ۱۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ تومان اعلام شده است. در چنین شرایطی به ازای هرگرم وزن طلا، مبلغ مشخصی در نظر گرفته میشود که آن مبلغ در وزن طلا ضرب می شود. مزیت این روش نسبت به روش قبل این است که قیمت اجرت تحت تأثیر کاهش یا افزایش قیمت طلا قرار نمیگیرد .
ج: اجرت ساخت به صورت تومان و درصد
در این حالت طلاساز از ترکیب دو روش قبل برای محاسبه اجرت استفاده میکند. ممکن است طلافروش هم نرخ تومان به عنوان مثال ۳۰۰۰۰ تومان و هم درصد، به عنوان مثال ۲۰ درصد را برای محاسبه اجرت ساخت استفاده کند . در این حالت ابتدا نرخ طلای خام در میزان درصد ضرب میشود و بعد نرخ تومان اجرت به آن اضافه میشود و قیمت نهایی طلا با اجرت ساخت اعلام میشود.
تقسیم بندی مصنوعات طلا از نظر اجرت ساخت:
بهایی که بابت اجرت ساخت طلا از خریدار دریافت میشود، کاملا به نوع طلایی که خریداری میشود بستگی دارد. در این حالت طلا بر اساس اجرت به چند دسته تقسیم میشود:
خرید طلای بدون اجرت
برای خرید طلای دست دوم لازم نیست که هیچگونه اجرتی را پرداخت کنید. معمولا کسانی که قصد سرمایهگذاری در بازار طلا را دارند، به سراغ طلای دست دوم میروند. بسیاری از افراد هنگام خرید طلا، تنها هدف سرمایه گذاری دارند و می خواهند طلا را فقط برای آینده بخرند و نگه داری کنند. پس از نظر زیبایی و نوع طراحی چندان توجهی نمی کنند. برای این دسته از افراد خرید طلا نو با محاسبه اجرت ساخت چندان گزینه مناسبی نمی باشد. پس بهتر است سراغ انتخاب های دیگری مثل طلای دست دوم بروند . البته باید توجه داشته باشید که در زمان خرید و فروش طلای دست دوم باید حتما به سراغ افراد معتمد و دارای مجوز کسب وکار از اتحادیه طلا و جواهر بروید.
خرید طلای کم اجرت
بین طلای دست دوم و کم اجرت تفاوتی که وجود دارد، عدم دسته دوم بودن طلاهای کم اجرت می باشد. معمولا طلای کم اجرت قبلآ استفاده نشده و نو هستند. به این گروه از طلا ها به دلیل مشکلاتی که هنگام ساخت داشته اند یا مشکلاتی که در فروش خواهند داشت، اجرت کم تری نسبت به طلا نو تعلق می گیرد اما دلیل بر دست دوم بودن آن ها نمی باشد. برای آن دسته از علاقه مندان طلا و جواهرات که ظاهر آن چندان اهمیتی ندارد خرید طلا کم اجرت نیز مانند طلا دست دوم انتخاب خوبی برای سرمایه گذاری می باشد .
طلای با اجرت معمولی
دسته دیگر طلا و زیورآلاتی را شامل میشود که با توجه به نوع طراحی و همچنین جواهراتی که در طلا استفاده میشود، اجرت مشخصی را در بر میگیرد. تعداد زیادی از افراد تمایل به داشتن جدیدترین طرح ها و مدل های طلا و جواهرات دارند پس هدف آن ها سرمایه گذاری برای آینده نیست. خرید طلا مطابق بهترین مد روز با پرداخت هزینه اجرت ساخت طلا نیز همراه می باشد. پس اگر دنبال خرید طلا های مد روز می باشد بایستی تولید به روز و هزینه اجرت آن ها را نیز پرداخت نمائید .
خرید طلاهای نگین دار
نگین های طلا و جواهرات در دو دسته اتمی و بریلیان قرار می گیرند. هنگامی که طلا و جواهر نگین دار می خواهید بخرید، قیمت نگین های اتمی مطابق قیمت طلا حساب می شود. به این صورت که با محاسبه وزن نگین ها، عدد به دست آمده را در قیمت طلای خام با مبلغ روز ضرب می کنند. نکته ای که در مورد نگین های اتمی قابل توجه است عدم محاسبه قیمت این نگین ها در هنگام فروش آن ها می باشد.
در هنگام فروش جواهرات دارای نگین های اتمی، فروشنده نگین ها را از پایه جواهر و طلا جدا کرده سپس وزن طلا را اندازه می گیرد. پس در هنگام فروش طلای دارای نگین اتم انتظار فروختن اتم ها را نداشته باشید . جواهرات اصولا دارای سنگ های قیمتی اصل از قبیل برلیان، الماس، زمرد، یاقوت سرخ و .. می باشند.
برای خرید این دسته از جواهرات هزینه آن به شکل جداگانه حساب می شود که مطابق نوع سنگ قیمت نیز بالا و پایین می شود. برای خریدن جواهراتی با این سنگ ها باید به سراغ جواهر فروشی های معتبر و شناخته شده بازار بروید .
استاندارد محاسبات اجرت ساخت طلا از کجا اعلام می شود؟
نحوه محاسبه اجرت ساخت طلا، زیر نظر اتحادیه صنف طلا و جواهر و مطابق فاکتورهایی توسط صنف طلا و جواهر به طلافروشان و جواهر فروشان اعلام می شود. توجه داشته باشید که هیچ فروشنده ای نمی تواند برخلاف فاکتور اعلامی توسط صنف و به میل خود، هزینه اجرت ساخت طلا یا جواهر را کم یا زیاد کند.
اجرت ساخت طلا بیشتر است یا جواهر؟ با توجه به استفاده ای که جواهرساز در ساخت قطعه جواهر، از سنگ های قیمتی و گران قیمت استفاده می کند. همچنین به دلیل صرف زمان، کار، دقت و ظرافت بیشتر در ساخت و مخراجی اجرت ساخت جواهر از طلا بیشتر است. اگر قصد خرید طلا یا جواهر دارید، دانستن این نکته شما را در انتخاب یاری می دهد. اگر جواهر را انتخاب کنید باید هزینه بیشتری برای اجرت ساخت بپردازید. اما خرید طلا با توجه به بودجه محدودی که گاهاً برای خرید دارید، منطقی و معقول تر است .
اجرت طلا به چه چیزی بستگی دارد؟
زمانی که یک عمده فروش طلا)بنکدار( محصولات را از سازنده می گیرد، توافقی بین آن ها به وجود می آید که در آن، بر اساس برخی فاکتورها، اجرت طلا یا دستمزد سازنده را مشخص می کنند. فاکتورهای مهم تاثیر گذار عبارتند از :
رابطه وزن قطعه با اجرت طلا
اجرت طلا را معمولا بر اساس وزن آن مشخص می کنند. برخلاف تصور و انتظار بسیاری از افراد که فکر می کنند هر چه وزن قطعه طلا بیشتر باشد، اجرت آن نیز بیشتر است. اما رابطه کاملا معکوسی بین اجرت و وزن طلا وجود دارد . به عبارتی هرچه وزن طلا بیشتر باشد برعکس تصورات طلا کم اجرت تر خواهد بود. اما وزن کمتر، اجرت بیشتری خواهد داشت.
تعجب کردید؟ حق دارید. اما بد نیست بدانید سازنده طلا برایش فرقی نمی کند چه وزنی از طلا را میسازند. چه طلای سبک باشد و چه طلای سنگین. او برای ساخت طلا از هر نوعش وقت می گذارد و اتفاقا زحمت زیادی هم می کشد. طلا ساز همان میزان که روی طلای با وزن زیاد کار می کند. روی طلای سبک هم کار می کند. اما قیمت طلا کم وزن معمولا کمتر می شود. اگر اجرت خوبی به سازنده نرسد نتیجه زحمتش بی ثمر می شود .
فناوری که برای ساخت قطع طلا بکار می رود
ورود فناوری در همه صنایع از جمله صنعت طلاسازی تحولی شگرف بویژه از نظر انواع استایل و مدل طلا ایجاد نموده است. هرچند این تجهیزات و فناوری کار دست و زحمت انسانی را کاهش می دهند، اما هزینه خرید، استفاده و نگهداری آن بالا است. بنابراین هزینه طلا و در نهایت اجرت طلا هم بالاتر می رود . بخش بزرگی از افزایش اجرات ساخت طلا، به خاطر قدرت مانور فناوری و تجهیزات طلا سازی است. اگر به طلای ساخته شده توسط این تجهزات و نمونه های انسانی و دست ساز توجه کنید، کاملا متوجه تفاوت آن ها خواهید شد. طلاهای ساخته شده با فنآوری جدید بسیار ظریف، منظم، یکدست و متنوع بوده و در مدت زمان کمی و در مدل های مختلفی تولید می شوند. بنابراین اجرت طلا دستی و ماشینی کاملا متفاوت است .
تاثیر ظریف کاری و حجم کاری که روی طلا صورت میگیرد
یک سازنده طلا بسته به سفارش و یا طرحی که در ذهن دارد یا سفارش داده می شود می تواند کارهای مختلفی روی یک محصول طلا انجام دهد. سازنده ممکن است از مواد و لوزام اولیه متفاوتی استفاده کند که هر کدام قیمت مختلفی دارند. برای مثال ممکن است انواع سنگ های قیمتی و نگین ها برای ساخت قطع طلا مورد نیاز باشد .
سازنده ممکن است سنگ را تراش بزند تا طرح خاصی را روی سنگ یا خود طلا اجرا کند. همه این اقدامات اصطلاحا به حجم کار طلاسازی مشهور است و هرچه حجم کار بالاتر باشد اجرت طلا هم بالاتر می رود . در این بین تمام محصولات طلا اعم از انگشتر، گردنبند، دستبند، مدال و … که در بافت آن ها از سنگ قیمتی تراش خورده استفاه شده باشد اجرت بیشتری دارند.
زیرا حجم کاری که روی ان ها انجام می شود زیاد است. غالبا از دستگاه ها و تجهیزات تخصصی برای ساخت این نوع طلا استفاده می شود . جدای از اجرت طلا، خود سنگ ها قیمت زیادی دارند و شما باید هم اجرت بدهید و هم هزینه سنگ را به صورت مجزا پرداخت کنید . رنگ قطعه طلای تولیدی نیز می تواند تاثیر گذار باشد. برای مثال طلای رزگلد یا طلای سفید نحوه ساخت متفاوتی دارد که نیازمند وقت گذاشتنند. علاوه بر این دقت و مهارت بالایی برای ساخت این نوع طلا مورد نیاز است .
سخن پایانی
در این نوشتار سعی براین بوده است در راستای آگاهی بخشی و شفاف سازی همراهان ارجمند گالری جلوه، مهمترین نکاتی که درباره اجرت ساخت طلا لازم است، مورد توجه و بررسی قرار گیرد. برای محاسبه قیمت نهایی طلا نیز از فرمولهای مختلفی استفاده میشود. یکی از پرکاربردترین فرمولها، ابتدا قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار را با اجرت ساخت جمع میکنند. سپس آن را در وزن طلا به گرم ضرب میکنند. در ادامه ۷ درصد سود طلافروش و ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده سود و اجرت به آن اضافه میشود. به این ترتیب قیمت نهایی به دست میآید. رئیس اتحادیه طلا و جواهر جناب آقای محمدکشتی آرای بر رعایت قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده طلا به نفع خریدار تاکید کردند.